Biografia del mbo'ehára Gustavo González

Arapoty g ̃ uahe ̃ Apu`ã  pyhareve voiporã aikuaa`ỹre mokõipateĩ jasyporundyha Ahechakuaa kuarahy osẽmaha Ha'etéku omombe`úva mba'eporãreko og̃uahẽha, Yvotýjepe ojero`áva péguio ha ha amógui ahecha Ohehechaukáva mba'e pyahu oumaha. Ára omimbi ha ojajaipa porãgui Guyrakuéra ha mainumby ovy`a joaite yvotytýre Amaña opa rupi rei, ndaipóri ovy`a`ỹva. Ha ha`e ¡ndaiporichéneha ambue mba`e Iporãvéva Ñandejára rembiapokue!. aguata ha ajesarekóvo kuarahy tiníre Ha'etéku opykavýva yvága ru`ãre Apyta ajesareko mba`eporãitáre Añandu chemokyryĩ vy'apavẽ Ahetúrõ yvoty ryakuã oguerúva yvytu kangy Ág̃a chemandu'a sapy`a, mokõipateĩ jasyporunduha niko ra`e Ára kóva guive mbohapy jasy peve, Yvoty iporãvéva jajuhúta. Omombe'úva ha'eha Arapoty. OHAI: Gustavo González

Madre Mía Virgencita de Itakua Mis plegarias en este día Ndéve g̃uarã chesymi, Purahéi porã apytépe Ajerure ne mborayhu. Gracias Virgencita de Itakua Rehendúre che ñe´ẽ Che rogayguáre ajerure Regueroguatávo hekove. Por mis hermanos cursillistas Yo te ruego en este día Dale fuerza y alegría Que no decaiga su Fervor. ÑANDEJÁRA ore apytépe Ohendúvo ne ñe´ẽ Akoieténte ajeruréva Ani hag̃ua ore kangy. Recordarte Virgencita Me da Fuerza y Vigor Mbaretemante añandúva Iñapysẽvo kuarahy. Ikatúma amombe´u Mborayhu aguerekóva Que mi vida ha cambiado Desde que te conocí. Ya no siento la QUIMERA Ni   amargura de los días Che rekove reisãmbyhýva Reguatávo chendive. Chemandu´ávo nde rehe Amohu´ã ko che ñe´ẽ Virgencita de Itakua Amomba´e ne MBORAYHU. Ohai: Gustavo González

Rosa Rosa niko nde réra Yvotýgui iporãvéva Nde réra joguahaite. Kuña nemarangatúva Che rekove reanuãva Tapiaite chembovy`áva Kuñami marangatu. Tupã ha isy marane`ỹva Po`ápe cheguereko Aguyjemante ame`ẽva Che ñe`ēmi oñehendúre. Rosa, ko ñe`ē ndéve g̃uarã Rasaite che rohayhúre Aipyaha che remiandu Aipotáre reikuaa Mborayhu aguerekóva Avavévaicha yvypóra Ne`irãva oikuaa… Haihára: Gustavo González

Manuel Ortiz Guerrero   (MANU) (1894 – 1937) Manuel Ortiz Gerrero hi`ára reñói táva Villarrica-pe ary 1894, oĩ avei he`íva heñoi hague ary 1897-me. Itúva ha`eva`ekue Vicente Ortiz ha isýkatu kuñakarai Susana Guerrero. Manu isýpe ndohechaiva`ekue hekovépe omanógui ha`e hi`arareñói jave. Upéicha rupi okakuaa ijarýi ndive ohógui itúva mombyry, imitã`i guive. Michĩ guive ohecharamo ha oipy`ara`ã chupe ñe`ẽporãhaipyre ha`éva ñe`ẽpoty ha ohai mbeguekatu ohóvo ha upe ára guive oñepyrũ ombyaty ñe`ẽpoty. Oheja itáva ou hag̃ua oiko Paraguaýpe ary 1914 guive. Imborayhyjára hérava`ekue Dalmacia. Oje`e ha`e imitãmíme ohoramo itúva ndive ka`aguy Alto Parana rehe, ambuéva katu he`i ohohague Brasil gotyo ha ou rire upégui ogueru mba`asy vaiete okuerava`ỹre (lepra) ha omano ary 1937- me. Imitãrusúpe ohova`ekue mbo`ehao “Nacional de  la Capital-pe ” ha ohai upépe ñe`ẽpoty omomaiteíva ou ramo ñane retãme ñe`ẽpapára Zorrilla de San Martin-pe.Upépe ojekuaa ...

Kambyryrujere Péva ko mba`e kambyryrujerére ñañe`ẽrõ ndaha`éi mitãnte ikatúva oreko, avei kakuaa ikatu ojapyhy. Kambyryrujeréko ha`e pe ñane kamby ryru ojerévo térã ñande ati`y ha tetyma ojoavýramo.  Mitãmi orekóramo ko mba`e katueterei ndokarusevéi, hasẽreimba, hyechivivi, ipy`a rasy ha py`aterei oguejy ipohuikue. Péicha javérõ ojeguerahava`erã hasývape pohãnohára chae rendápe ha`e añoite ikatúta oipohãno kambyryrujere, oĩ avei tapicha ijaereívante ha oipohãno avei mitãme. Oje`e pe tapicha orekóva arandu ka`aty omoñeno tupápe ha omaña mitã pýre ohecha hag̃ua ndojoavýipa, ha otopáramo ojoavy omoĩporã jevy ha avei ijati`y ikatu ojoavy, omomguera hag̃ua ojapichy mitã retyma térã ijati`y ha oñembo`e avei hese. Ojerahava`erã ka`arupytũ jave pohãnohára chae rendápe pokõi ára jave. Péicha pe oipohãnóva he`i mitã sýpe ani hag̃ua oguereko vai imembýpe, anítei ohupi mitãme ijyvágui ikatuhaguére hasy jey pe mit...

Che Mbo’ehao CREE                                            Heta  ára  rire   heñói   nde rekove                  Ary    1966-me   reipe’áma    neroke᷉ Ha   péicha   mita᷉nguéra   hysýima   oguahe᷉ Oñemomarandu   hag᷉ua    mba’e   pora᷉ memete.         Heta   apytégui nde réra   ojeiporavo Gral-pe reñehenóiva . Patricio nde réra . Escobar ndererajoapy, maymavéva   he’íva . Mbo’ehao   hesapéva hekove ipora᷉itéva.         Oiméramo oikuaaséva   mamoitépa nde reime Ha che ha’éma chupe táva kor...

Temimbo'ekuéra Centro Regional Gral Patricio Escobar de Encarnación 1ha mbo'esyry Ciencias Sociales.gua ohepyme'ē tembiapo ojegueroguatava'ekue ñande ypykuéra MAKA ndive. Ko tembiapo jehechauka ojejapo Libroferia táva Encarnación.pe oñemomorãvo Ñe'ēnguéra ypykue tetãnguéra yvórape.( Año Internacional de las Lenguas Indígenas) Temimbo'e Hilda Velázquez ha Andrea Capli ohechauka tembiapo apopyre.Ko'ã mba'e  oñemoakãvo ojeho oñembohupa tapichakuéra oīva Ita Paso.pe

Encarnación, 06  jasyaporundy 2019-pe    Che Ru: Jorge              Ahai ndéve ko kuatiañe`ẽ romomaitei hag̃ua ko árare, ha`éva “túva ára”, hi`ãnte rehasaporãite, añembyasyete ndikatúi haguére aha rombohupami og̃uahẽ chéve peteĩ apañuãi amba`apohápe, upévare ndahái romomaiteimi.        Aipotánte reikuaami rohayhuha che ru marangatu, ndaiporichéne mamove ambue tapicha omyengoviáva`erã pe mborayhu añandúva nde rehe, upévare ajerure tapiáva     Ñandejárape tanderovasa ára ha ára ani hag̃ua ojehu ndéve mba`e ivaíva.        Heta mba`éko areko che ángape ha`e hag̃ua ndéve, ndaipóri voi ñe`ẽ he`ipáva pe mborayhueta añandúva nde rehe, ha upévare aguyje ndéve eme`ẽhaguére chéve tekove ha eñangarekóre kunu`ũpópe ha Kane`õ`ỹre che rehe, upévare ko árape aguyje, aguyje opaite mba`ére che ru.       ...

Malavisio ͂ pyhare pytu ͂ me     Amo táva San Solano-pe oikova`ekue karai Lópe, heta ovy`amiva`era͂ upépe. Omombe`u hembiasakue yma imita͂rusuramoguare mba`épa ojapo petei͂ tapicháre. Ha`e oguereko petei͂ iteindýra kuñatai͂ pora͂, heta kuimba`e koraso͂ ombotytyiva`ekue.     Petei͂ ára iteindýra ou oñemokiha petei͂ karia`y aka͂rague sa`yju ha`ete umi gringo ra`y rehe, avave kuimba`ekuéra ndaicha`eiva`ekue hese hekojejapóre, ndajeko ipirapirehetámiva ha ohasáramo nde ykére opyru͂ta nde pýre ha nanemomaiteíri araka`eve.     Péicha ka`arupytu͂ og͂uahe͂ ohóvo ikichi͂ha rógape ha pe pyharépe ojevýta hógape karia`y, mombyrymi hóga rapera͂, avei ohasava`era͂ petei͂ ka`aguy guasu (Pikáda)iñupytu͂vare, ha ndaje ipy`ajúva tapichami.     Lópe he`i ijupe reimepora͂ko reina ko pyharépe, amondýita ko avápe ojei hag͂ua chugui teko jejapo. Oho oñemoi͂ ka`aguy mboypýiri tape ykére ha oha`aro͂ tapichápe, oraha savana moroti͂ ha oho ogu...

Arandu Rape A randu rekávo aikũndahava`ekue A ikuaasevégui heta mba`e A hupyty hag̃ua teko porãve A mombarete guarani ñe`e͂ E speranza-mi heñói ñepyrũva E pu`ãke irũ ha`e   sapy`a E ste dia iko`ẽ ára pyahurã E je'óike tapére arandu reka. I porã joyke`ykuéra peikuaami I jojaha`ỹva ñe`ẽ guaraní I poty pyahúva ko yvotymi I japyra`ỹva arandurãmi.     O hasávo ára jahechakuaa O paitemaha tavy jekuaa O g̃uahẽ niko ára mba'e pyahurã O mýiva ko'ág̃a guaraní porã. U no solo es el camino a la vida anhelada. U namos   las fuerzas de la esperanza, U péicharõ añoite joyke`ykuéra U nidos   forjaremos un mejor mañana Y vytu kangýicha Y vága ru`a͂re jahecha Y syryguasúicha   guaraní omýiva Y vy ape ári omyasa͂i hag͂ua arandukuaa.